کپی شد
تكبر در قرآن كريم
نخستين صفت از صفات رذيله كه در داستان انبياء و آغاز خلقت انسان به چشم مىخورد و اتفاقاً به اعتقاد بسيارى از علماى اخلاق، ریشه همه مفاسد و مادر همه رذايل اخلاقى و منشأ تمام بدبختی‌ها و صفات زشت انسانى است، تكبر و استكبار مىباشد. دراين زمينه، داستان شيطان به هنگام آفرينش آدم (ع) و امر به سجود فرشتگان و همچنين ابليس براى او، داستانى است بسيار تكان دهنده و عبرت انگيز، داستانى که بسيار روشنگر و هشدار دهنده، براى همه افراد و همه جوامع انسانى است.
قابل توجه اين‌كه پيامدهاى سوء تكبر و استكبار نه تنها در داستان آفرينش آدم ديده مىشود كه در تمام طول تاريخ انبياء (علیهم السّلام) نيز نقش بسيار مخرب آن آشكار است.
اكنون به چند نمونه از آيات قرآن كريم در اين زمينه اشاره می‌شود:
1. قرآن کریم می‌فرماید: «و (ياد كن) هنگامى را كه به فرشتگان گفتيم: براى آدم سجده (و خضوع) كنيد! همگى سجده كردند، جز ابليس كه سر باز زد و تكبر ورزيد (و به خاطر نافرمانى و تكبرش) از كافران شد».[1]
2. هم‌چنین می‌فرماید: «گفت: از آن (مقام و مرتبهات) فرود آى! تو حق ندارى در آن (مقام و مرتبه) تكبر كنى! بيرون رو كه تو از افراد پست و كوچكى!».[2]
3. نیز می‌فرماید: «(از زبان حضرت نوح)، و من هر زمان آنها را دعوت كردم كه (ايمان بياورند و) تو آنها را بيامرزى، انگشتان خويش را در گوش‌هايشان قرار داده و لباس‌هايشان را بر خود پيچيدند و در مخالفت اصرار ورزيدند و به شدت استكبار كردند!».[3]
4. نیز می‌فرماید: «امّا قوم عاد بناحق در زمين تكبر ورزيدند و گفتند: چه كسى از ما نيرومندتر است؟! آيا نمىدانستند خداوندى كه آنان را آفريده از آنها قوی‌تر است؟ و (به خاطر اين پندار) پيوسته آيات ما را انكار مىكردند!».[4]
در اين زمينه آيات فراوان ديگری وجود دارد كه به خاطر اختصار تنها به ذكر نام برخی از سوره‌ها و شماره آیات آنها اشاره می‌شود:
نحل ۲۹؛ زمر، ۶۰؛ زمر، ۷۲؛ غافر، ۷۶؛ نحل، ۲۳؛ نساء، ۱۷۳؛ لقمان، ۱۸ و حدید، ۲۳.