تفاوت بین شیعه و سنی

در این جا به طور اجمال دیدگاه های شیعه كه اهل سنت و یا گروهی از آنها با آن مخالف هستند، در دو محور اعتقاد و احكام بیان می شود:

الف. اعتقادات و اصول دین.

1. اگرچه توحید، اصل مشترک بین شیعه و سنی است، اما شیعه صفات خدا را عین ذاتش می داند (در این باره نک: اصول اعتقادات معتزله، سؤال 8864 (سایت اسلام کوئست: 8811)؛ اقسام و مراتب توحید، سؤال 1913 (سایت اسلام کوئست: 3445)).
2. شیعه دیدن و رؤیت خدا را نه در دنیا ممكن می داند، نه در آخرت (در این باره نک: شیعه و سنی و رؤیت خدا ، سؤال 8408 (سایت اسلام کوئست: 8477)؛ دیده نشدن خدا با توجه به آیۀ 54 سورۀ بقره، سؤال 6477 (سایت اسلام کوئست: 8498)؛ رؤیت (دیدن) خدا، سؤال 295 (سایت اسلام کوئست: 1748)).
3. بر خلاف شماری از اهل سنت شیعه عقاب طائع و ثواب عاصی را از خدا جایز نمی داند. (در این باره نک: عدل از نگاه شیعه و معتزله شمارۀ 5923 (سایت اسلام کوئست: 6122)).
4. شیعه قائل به جبر نیست. (در این باره نک: نمایه انسان و اختیار، سؤال 51 (سایت اسلام کوئست: 287)؛ علم خداوند و اختیار انسان، سؤال 2084 (سایت اسلام کوئست: 2135)؛ انسان و جبر و اختیار، سؤال 1896 (سایت اسلام کوئست: 2718)؛ جبر و اختیار، سؤال 2035 (سایت اسلام کوئست: 2085)؛ رد ادله جبریون، 528 (سایت اسلام کوئست: 576)؛ مفهوم امر بین امرین، سؤال 58 (سایت اسلام کوئست: 294)؛ و همچنین شماره های: 1221 (سایت اسلام کوئست: 1217) و 130 (سایت اسلام کوئست: 1237) و 1550 (سایت اسلام کوئست: 1570) و 2035 (سایت اسلام کوئست: 2085)).
5. از مهم ترین باور های شیعه که او را از سایر فرق و مذاهب اسلامی جدا می سازد، اعتقاد به امامت است. شیعه معتقد است كه امامت از اصول دین است و جانشین پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) باید معصوم باشد و دقیقاً به دلیل همین عصمتی كه غیر از خدا كسی از آن آگاهی ندارد، امام باید از طرف خدا منصوب شود و حكومت های اسلامی باید به ولایت منتهی شود.[1]
6. شیعه اطاعت از حاكم ظالم و جائر را جایز نمی داند.[2]
7. شیعه معتقد است كه مقصود‌ از اهل بیت در آیه 33 احزاب، حضرت فاطمه (سلام الله علیها) و ائمه اطهار(علیهم السّلام) هستند.[3]
8. شیعه معتقد است كه انبیاء (علیهم السّلام) معصوم اند. نه تنها مرتكب گناه كبیره نمی‌شوند، بلكه حتی گناه صغیره را هم انجام نمی‌دهند.[4]
9. بداء و رجعت و شفاعت هم از جمله اموری‌ هستند كه شیعه بدان معتقد می باشد. (برای دریافت توضیحات بیشتر، نک: بدا، لوح، كتاب، سؤال 65 (سایت اسلام کوئست: 306)؛ رجعت و خصوصیات آن؛ سؤال 247 (سایت اسلام کوئست: 1112) و 3006 (سایت اسلام کوئست: 3578)؛ رجعت پیامبران، امامان، سؤال 5896 (سایت اسلام کوئست: 6496)؛ مراجعه شود) حکومت عادلانه امامان بعد از رجعت، سؤال 5290 (سایت اسلام کوئست: 5595)؛ توسل و شفاعت از نگاه اهل سنت، سؤال 4889 (سایت اسلام کوئست: 5777).
10. شیعه بر خلاف اهل سنت جمیع صحابه را عادل نمی داند و می گوید: در بین صحابه، هم عادل وجود دارد و هم فاسق و فتوای آنها بر احدی حجت نیست. و … (برای دریافت توضیحات بیشتر، نک: عدالت همۀ صحابه، سؤال 3817 (سایت اسلام کوئست: 4081)).

ب. در مرحلۀ احكام:

1. شیعه تقیه را جایز می داند. (برای دریافت توضیحات بیشتر، نک: نماز تراویح و تقیه، سؤال 7286 (سایت اسلام کوئست: 7804)؛ دلایل تقیه کردن ائمه (ع)، سؤال شماره 1779 (سایت اسلام کوئست: 2132)؛ سؤال 3022 (سایت اسلام کوئست: 4099).
2. متعه كه همان ازدواج موقت است در نظر شیعه جایز است. (برای دریافت توضیحات بیشتر، نک: بررسی احادیث متعه، سؤال 3320 (سایت اسلام کوئست: 4098)؛ نمایۀ ازدواج موقت و آرامش شماره 2925 (سایت اسلام کوئست: 3130)؛ نمایۀ ازدواج موقت در قران و سیرۀ معصومین شماره 2965 (سایت اسلام کوئست: 3467)؛ نمایۀ جواز ازدواج موقت شماره 844 (سایت اسلام کوئست: 915)؛ نمایۀ مشکلات فراروی اجرای ازدواج موقت در جامعه شماره 347 (سایت اسلام کوئست: 353).
3. باب اجتهاد از نظر شیعه مفتوح است.
4. تعصیب و عول را شیعه در باب ارث قبول ندارد. برای آگاهی از این دو واژه نک: عول و تعصیب.
5. از نظر شیعه جمع بین صلاتین جایز است. (برای دریافت توضیحات بیشتر، نک: روش پیامبر و ائمه در جمع بین نماز ظهر و عصر، سؤال 3216 (سایت اسلام کوئست: 3473)؛ دلایل جایز بودن خواندن نماز در سه وقت، سؤال 2205 (سایت اسلام کوئست: 2334)).
6. «حی علی خیر العمل» فصلی از فصول اذان است.
7. زیارت قبور و ائمه اطهار (علیهم السّلام) جایز است. (شیعه معتقد است زیارت قبور نه تنها شرک نیست و عین توحید است، بلكه ثواب زیادی دارد) و… .

برای كسب توضیح و اطلاعات بیشتر به پاسخ های سایت اسلام کوئست مانند: تفاوت ها و اشتراکات شیعه و اهل سنت در مسئلۀ مهدویت، سؤال 1425 (سایت: 1708)؛ مشخصات و ویژگی های شیعه، سؤال 287 (سایت: 2483)؛ دلایل برتری شیعه، سؤال 277 (سایت: 2163)؛ و می توان به كتاب هایی كه در این زمینه نوشته شده، مانند: الجوامع و الفوارق بین السنه و الشیعه، نوشته محمد جواد مغنیه؛ مع الشیعه الامامیه فی عقائدهم، نوشته آیت الله جعفر سبحانی؛ العقیده الاسلامیة علی ضوء مدرسة اهل البیت تألیف، آیت الله جعفر سبحانی، مراجعه كرد.

[1]. نراقى‏، ملا مهدى‏، أنيس الموحدين‏، حسن زاده، حسن، تصحيح و تعليق: قاضی طباطبایی‏، سید محمدعلی‏، ص 124.‏

[2]. مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، محقق / مصحح: جمعى از محققان‏، ج 44، ص 381.‏

[3]. طباطبايى، سيد محمد حسين، الميزان فى تفسير القرآن، ج 16، ص 311.

[4]. سید مرتضى علم الهدى، علی بن حسین، تنزيه الأنبياء (عليهم السلام)‏، ص 2‏.