تعریف اصطلاحی سنت (روش ها)

سنت (روش ها)^[1]، نگرشی نو به اصطلاح سنت از نگاه قرآن و روایات است؛ لذا تعریف اصطلاحی آن نیز مطابق نظر قرآن و روایات خواهد بود. اختراع این سنت مطابق آیات و روایات، نوعی نوآوری است که با تعاریف سنت در علوم دیگر متفاوت است.

بنابر این سنت از نگاه قرآن و روایات یعنی: فرامینی در ایجاد و یا اداره؛ فرامین ایجاد یا قوانین آفرینش و فرامین اداره یعنی پیروی از رفتار، كردار و گفتار و يا تفکر و اندیشه‌، مطابق دستور شرعی، قانونی و یا عرفی مطابق هر فرد و منطقه. این دستورها و قوانین، مسیر زندگی فردی و اجتماعی انسان ها را معین می‌سازد. خوب و بد، درست‌کار و خلاف‌کار، قانونمند و لاابالی و… همه از همین دستورات نشأت می‌گیرند.

روش های فردی،[2] روش های اجتماعی،[3] روش های حکومتی[4] و جهانی[5] از جمله سنت ها و روش هائی هستند که در بردارنده دستورات عرفی، شرعی[6] و گاه قانونی[7] است؛ لذا ایجاد و اداره این گونه سنت ها، تابع قوانین شرعی، قانونی، عرفی و اجتماعی و… خوهد بود.

شکل کامل نظامِ قانونمند و هدفدار را می‌توان در نظام خلقت و جهان هستی مشاهده نمود. نظامی که هرگز تخلفی در آن نیست و هیچ چیز در کار دیگری مزاحمتی ایجاد نمی‌کند و اگر تخلفی به ظاهر مشاهده می‌گردد، تخلف در سنت نیست بلکه تخلف در تعامل با آن است. نظام قانونمندِ جهان را سنت الهی می‌نامیم که مطابق عدل بوده، قانون علت و معلول و قانون علیت وجود را در خود دارد.

[1]. سنت به معنای روش، شامل سنت به معنای سیره قولی و عملی معصومان علیهم السلام و غیرمعصومان می گردد.

[2]. مثل پذیرش مدها در لباس، مو و تغذیه و… اسلامی، دینی، و غیر دینی.

[3]. آداب و رسوم قومی قبیله ای اسلامی، دینی و غیردینی و خرافات از جمله سنت های اجتماعی عرفی خواهد بود.

[4]. حکومت های اسلامی و غیر اسلامی دارای مقرراتی هستند که روش اداره جامعه را نشان می دهد.

[5]. سازمان های بین المللی که نظام های اسلامی و یا غیر اسلامی را ملزم به رعایت مقرراتی می نماید که مصوب کشورهاست.

[6]. قرآن و سنت و برداشت های اجتهادی مجتهدین.

[7]. مثل قانون های اساسی کشورهای اسلامی و غیر اسلامی.