تعدّد انجیل‌

در ابتدا، اناجیل بسیاری در میان مسیحیان وجود داشته که حتی تا قرن‌های پیش از ظهور اسلام در میان آنان مشهور بوده است. «سردار کابلی»[1] اسامی اناجیل زیر را نقل نموده است:

انجیل مصریان، انجیل عبریان، انجیل پطرس، انجیل دوازده، انجیل اندریو، انجیل برنابا، انجیل برتولوماس، انجیل جیمس، انجیل تدیوس، انجیل اپلی، انجیل باسیلیدیس، انجیل کرینتوس، انجیل ابیونتس، انجیل حواء، انجیل حیوت، انجیل مریم، انجیل متیاس، انجیل کامیل، انجیل فلیپ، انجیل توماس، انجیل راستی، انجیل مارکیون، انجیل نیقودیمس.[2]

تکثر و تعدد اناجیل در میان مسیحیان، موجب بحران و اختلاف شدید شده بود به خصوص که برخی از این اناجیل بر مبنای توحید و ضد تثلیث (سه خدایی) نوشته شده بودند؛ لذا مسیحیان تا قرن چهارم میلادی با تبعیت از متون اناجیل به دو دسته تقسیم می شدند:

الف. برخی موحد بودند.

ب. برخی دیگر به تبعیت از پولس که مؤسس اصلی مسیحیت فعلی است، از تثلیث و الوهیت مسیح (علیه السلام) حمایت می کردند.

این اختلاف همچنان ادامه داشت تا این که قسطنطین (کنستانتین)؛ امپراطور تازه مسیحی شده روم، مجبور شد در سال 325 میلادی در شهر «نیقیه» در نزدیکی قسطنطنیه، شورایی برای رفع اختلاف تشکیل دهد. در این شورا حدود سیصد اسقف از کلیساهای مختلف گرد آمده و اعتقادنامه‌ای را به نام «اعتقادنامه نیقیه»، به نفع طرفداران تثلیث و الوهیت حضرت مسیح (علیه السلام) تصویب کردند.[3] در همین شورا چهار انجیل را از میان دویست و هفتاد انجیل و بنا بر قولی از میان چهار هزار انجیل برگزیدند که عبارت اند از: انجیل متی، انجیل لوقا، انجیل مرقس و انجیل یوحنا. چگونگی برگزیده شدن این چهار انجیل به این ترتیب بوده که تمام اناجیل را در زیر یک میز قرار دادند و درِ سالن را که اناجیل در آن قرار داده شده بود، قفل کردند و از کشیش‌ها خواسته شد که تمام شب را دعا کنند تا نسخه صحیح انجیل از زیر میز بر روی میز آید. فردا که وارد سالن شدند دیدند که به صورت توطئه‌ای معجزه آسا، همین چهار انجیل که مورد قبول مسیحیت پولسی بودند، بر روی میز قرار گرفته‌اند. بعد از انتخاب این چهار انجیل، اناجیل دیگر سوزانده شدند و پیروی از آنها غیر مشروع اعلام گردید.[4]

[1]. حیدرقلی سردار کابلی (۱۲۵۴ – ۱۳۳۱ش)، فقیه، محدث، رجالی، ادیب و ریاضیدان شیعه است. او را حیدرقلی‌خان قزلباش و حیدرقلی خان سردار کابلی خوانده و همچنین جامع علوم معقول و منقول دانسته اند. شیخ آقابزرگ تهرانی، او را از بزرگ‌ترین علمای شیعه در قرن خویش می دانسته است. سید محسن امین، سردار کابلی را چنین توصیف کرده: «او از نابغه های دوران و پهلوانان علم و جولان‌دهندگان بیان و ستون‌های فضیلت بود. به علوم قدیم و جدید، چه معقول و چه منقول، احاطه داشت، آنها را بررسی کرد و در آنها مهارت یافت. این فضیلتی خداوندی است که به هر که بخواهد عنایت کند».

[2]. سردار کابلی، حیدر قلی خان قزلباش، کتاب مقدس (عهد جدید، انجیل برنابا)، مقدمه انجیل برنابا، ص 19 ـ 20،

[3]. بی ناس، جان، تاریخ جامع ادیان، ترجمه: حکمت، علی اصغر، ص 633 ـ 634،

[4]. بهشتی، احمد، عیسی پیام آور اسلام، ص 133، اقتباس از سایت اندیشه قم.