تدارکات حرکت به مکه

علاوه بر این‌که عمره‌گزاران در عمرة القضاء تعداد زیادی بودند که نیاز به تدارکات قوی‌ای داشت، این عمره یک نمایش قدرتی بود که باید سرمداران مکه می‌دیدند و یا می‌شنیدند.

پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) با شصت شتر تنومند حرکت کرد. و ناجية بن جندب اسلمى را به نگهدارى از شتران قربانى گماشت و اسلحه آن‌حضرت شمشير و خود و زره و نيزه بود. و صد اسب نيز داشتند. پيامبر (صلی الله علیه و آله) چون به ذو الحليفه (مسجد شجره محل محرم شدن اهل مدینه) رسيد، سواران را به فرماندهى محمد بن مسلمه پيشاپيش فرستاد و اسلحه را نيز با بشير بن سعد پيشاپيش روانه فرمود.

پيامبر (صلی الله علیه و آله) از كنار در مسجد محرم شد و تلبيه گفت و مسلمانان نيز تلبيه گفتند، و محمد بن مسلمة با سواران پيشاپيش رفت و چون به مرّ الظهران رسيد تنى چند از قريش را ديد و چون از او خبر پرسيدند، گفت: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) صبح فردا در اين منزل خواهد بود ان شاء الله. آنان این خبر را به اهل «مکّه» دادند، و قريش سخت به هراس افتاد.[1] گمان کردند حضرت(صلى الله علیه وآله) مى‌خواهد با آنها نبرد کند، و قرارداد ده ساله خود را نقض نماید، چون بنابر صلح حدیبیه مسلمانان تنها با سلاح مسافر^[2] اجازه ورود به مکه را داشتند،^[3] اما هنگامى‌که پیامبر(صلى الله علیه وآله) نزدیک «مکّه» رسید، دستور داد: تیرها، نیزه و سلاح‌هاى دیگر را به سرزمینى که «یاجج» نام داشت منتقل سازند، و خود و یارانش تنها با شمشیر، آن هم غلاف کرده وارد «مکّه» شدند.

اهل «مکّه» هنگامى‌که این عمل را دیدند، خوشحال شدند که به وعده وفا شده (گویا اقدام پیغمبر هشدارى بود، براى مشرکان، که اگر بخواهند نقض عهد کنند و توطئه‌اى بر ضد مسلمانان بچینند، آنها قدرت مقابله را دارند).[4]

با این حال پیامبر ۲۰۰ نفر از مسلمانان را به همراه اسب و سلاح جنگ، در بیرون مکه قرار داد تا اگر اهل مکه قصد جنگ داشتند، مسلمانان بتوانند از خود دفاع کنند.^[5]

رؤساى «مکّه»، از «مکّه» خارج شدند تا این مناظر را که براى آنها دلخراش بود نبینند، ولى بقیه اهل «مکّه» از مردان و زنان و کودکان در مسیر راه، و در پشت بام‌ها، و در اطراف خانه خدا جمع شده بودند تا مسلمانان و مراسم عمره آنها را ببینند.

پیامبر(صلى الله علیه وآله) با ابهّت خاصى وارد «مکّه» شد، شتران قربانى فراوانى همراه داشت، با نهایت محبت و ادب با اهل «مکّه» رفتار کرد، دستور داد مسلمانان به هنگام طواف با سرعت حرکت کنند، و احرامى را کمى کنار بزنند، تا شانه‌هاى نیرومند و سطبر آنها آشکار گردد، و این صحنه در روح و فکرِ مردم «مکّه» به عنوان دلیل زنده اى از قدرت و قوت و رشادت مسلمانان، اثر گذارد. [6]

[1]. كاتب واقدى، محمد بن سعد، طبقات، ترجمه: مهدوى دامغانى، محمود، ج ‏2، ص 119.

[2]. مقصود از سلاح مسافر شمشیر بوده‌است، مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج ۲۲، ص ۱۳.

[3]. بیهقی، ابوبکر، دلائل النبوة، ج ۴، ص ۱۴۵.

[4]. سایت آیت الله مکارم؛ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج 9، ص 127؛ قطب، سید، فى ظلال القرآن، ج 7، ص 511؛ طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبرى، ج 2، ص 310 (با تلخیص و تلفیق).

[5]. مقریزی، تقی الدین احمد، إمتاع الأسماع، ج ۱، ص ۳۳۱؛ ویکی شیعه.

[6]. سایت آیت الله مکارم؛ مجمع البیان، ج 9، ص 127؛ فى ظلال القرآن، ج 7، ص 511؛ تاریخ طبرى، ج 2، ص 310 (با تلخیص و تلفیق).