تأسیس حکومت عثمانی

در میان آشفته بازار سیاسی قرن هفتم در ایران اسلامی و بیزانس مسیحی و طولانی‌شدن جنگ‌های صلیبی و از طرف دیگر یورش مغولان از شرق به ایران، گروهی از ترکان اوغوز به رهبری ارطغرل توانستند در سرحدّات مرزی ایران و بیزانی (روم شرقی)، به عنوان مرزدار از طرف سلجوقیان وارد جنگ با بیزانسیان شوند و پیروزی‌های چشم‌گیری کسب کنند که به دلیل سرگرم بودن حکومت سلجوقیان، این پیروزی‌ها به نام خود آنان به ثبت رسید تا جایی که عثمان، فرزند ارطغرل توانست خود را سلطان بنامد و یکی از همین سرزمین‌های فتح شده را به عنوان پایتخت انتخاب کند.

ثبات سیاسی عثمانیان به فرزند عثمان؛ یعنی سلطان اورخان که پس از وی به تخت سلطنت نشست، می‌رسد، به گونه‌ای که او با شریک قراردادن برادر و فرزندانش در حکومت و انتخاب وزیر برای خود، توانست ثبات داخلی عثمانیان را تضمین کند و پس از آن با تدوین قوانین و هم‌چنین ضرب سکه، حکومت را رسمیت بخشیده و مستحکم‌تر نماید و با تأسیس گروه نظامی «ینی‌چری»، لشکری دائم برای فتوحات خود داشته باشد و با همین لشکر، فتوحات زیادی را انجام دهد.

فعالیت‌های سلطان اورخان عثمانی باعث شد که ثبات سیاسی در حکومت عثمانیان ایجاد شود و وارث تاج و تخت او؛ یعنی فرزند دومش، سلطان مراد اول بتواند مسیر پدر را در راستای ایجاد حکومت عثمانی به پیش برد.[1]

امپراتوری سلجوقی که با زندگی عشایری و تمایل ذاتی به کوچ‌نشینی، دیگر قادر به اداره قلمرو وسیع خود نبود، به تدریج رو به ضعف نهاد. درگیری با جنگجویان صلیبی، که به منظور دست‌یابی به فلسطین، آناتولی را مورد تاخت و تاز خود قرار داده بودند، نیز بر سرعت انحطاط این قوم افزود. سرانجام در اواخر قرن سیزدهم میلادی و به دنبال تهاجم اقوام مغول، امپراطوری سلجوقی تجزیه و به کشورهای مستقلی تقسیم گردید. یکی از کوچک‌ترین آن‌ها مملکت ترکان عثمانی بود که در جوار مرز بقایای حکومت بیزانس در روم شرقی در شهر سوگوت (Sogut) و پیرامون آن استقرار یافته بودند.[2]

پایتخت حکومت عثمانی

پایتخت حکومت عثمانی از سال 1299 تا 1326 میلادی، شهر سوگوت بود. سپس بورسا (Bursa) شهری در روم شرقی، در سال ۱۳۲۶ میلادی تسخیر و به عنوان پایتخت عثمانی تا سال 1365 میلادی برگزیده شد. شهر «ادرنه» (Edirne) از سال 1365 تا 1453 میلادی، پایتخت بعدی عثمانی‌ها بود. سرانجام عثمانی‌ها با فتح قسطنطنیه (استانبول)، از سال 1453 تا 1922 میلادی، این شهر را پایتخت خود قرار دادند.[3]

[1]. برگرفته از سایت راسخون.

[2]. پروند، شادان، و سبحانی، زهرا، زمینه شناخت جامعه و فرهنگ ترکیه، مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی بین الملل، ص ۴۲-۴۱، ویکی فقه.

[3]. ویکی پدیا، «امپراتوری عثمانی».