بهشت حضرت آدم

بهشتی که حضرت آدم(ع) در آن متنعم بود و از آن رانده شد كدام بهشت بود؟

اگرچه بعضى بهشت آدم را بهشت موعود نيكان و پاكان مى‏دانند، ولى ظاهر اين است كه آن بهشت نبوده، بلكه يكى از باغ هاى پر نعمت و روح‏افزاى يكى از مناطق سر سبز زمين بوده است؛ زيرا اولا: بهشت موعود، نعمت جاودانى است كه در آيات بسيارى از قرآن به اين جاودانگى بودنش اشاره شده، و بيرون رفتن از آن ممكن نيست. ثانيا: ابليس آلوده و بى‏ايمان را در آن بهشت راهى نخواهد بود؛ زیرا آن جا نه جای وسوسه‏هاى شيطانى و نه جای نافرمانى خداست.

ثالثا: در رواياتى كه از طرق اهل بيت (ع) بما رسيده، اين موضوع صريحا آمده است.

يكى از راويان حديث مى‏گويد: از امام صادق (ع) راجع به بهشت آدم پرسيدم امام (ع) در جواب فرمود: باغى از باغ هاى دنيا بود كه خورشيد و ماه بر آن مى‏تابيد، و اگر بهشت جاودان بود هرگز آدم از آن بيرون رانده نمى‏شد[1].

اين احتمال نيز داده شده كه اين بهشت در يكى از كرات آسمانى بود. هر چند بهشت جاويدان نبوده، در بعضى از روايات اسلامى نيز اشاره به بودن اين بهشت در آسمان شده است، ولى ممكن است كلمه ی سماء ( آسمان ) در اين گونه روايات اشاره به مقام بالا باشد، نه مكان بالا.

به هر حال شواهد فراوانى نشان مى‏دهد كه اين بهشت غير از بهشت سراى ديگر است؛ چرا كه آن پايان سير انسان است و اين آغاز سير او بود. اين مقدمه ی اعمال و برنامه‏هاى اوست و آن نتيجه ی اعمال و برنامه‏هايش.[2]

با توجه به اين كه آدم براى زندگى در روى زمين آفريده شده بود و بهشت نيز منطقه ی سرسبز و پر نعمتى از همين جهان بود، هبوط و نزول آدم در اين جا به معناى نزول مقامى است نه مكانى؛ يعنى خداوند مقام او را به خاطر ترك اولى تنزل داد و از آن همه نعمت هاى بهشتى محروم ساخت و گرفتار رنج هاى اين جهان كرد.[3]

پس اگر چنین است، خلقت آسمان و زمین و همۀ موجودات آن، برای انسان بوده است تا در این بستر به کمال نهایی خود برسد. خداوند می فرماید: «اوست كه هر چه در زمين است براى شما خلق كرد آن گاه قصد آفرينش آسمان را نمود و هفت آسمان را بر پا داشت و او به همه چيز داناست.»[4] انقراض برخی از موجودات نیز به این هدف عالی خدشه ای وارد نمی کند؛ زیرا اتفاقات فراوانی در دنیا می تواند رخ دهد که باعث انقراض بعضی از موجودات شود. انقراض موجودات به حدی نبوده که زمین صلاحیت زندگی کردن نسل آدم بر رویش را از دست بدهد. چه بسا آنان در هموار سازی زمین برای انسان، نقش خود را انجام داده و سپس از بین رفته اند.

برای آگاهی بیشتر به نمایه های: 274 (سایت: 1808) و 273 (سایت: 112) و 4438 (سایت: 4808) و 76 (سایت: 319) از پاسخ های سایت اسلام کوئست مراجعه کنید.

[2] تفسير نمونه، ج1، ص187.

[3] تفسير نمونه، ج13، ص333.

[4] بقره/24