برهان تجربه دینی

اصطلاح تجربه دینی، دارای کاربردهای متنوعی است که در گسترده ترین آنها هر نوع تجربه مرتبط با زندگی دینی را در بر می گیرد، بر این اساس، خداشناسی و خداگرایی فطری را نیز می توان نوعی تجربه دینی به شمار آورد. برهان تجربه دینی اگر در محدوده این تجارب عام و همگانی مطرح شود، برهانی مستقل از برهان فطرت به شمار نمی رود. از سوی دیگر، گاه مقصود از این اصطلاح، تجارب و حالات خاصی است که در پی مشاهده رویدادهایی خاص و خارق العاده؛ همانند معجزه، کرامت، استجابت دعا، و نیز کشف و شهودی عرفانی پدید می آیند.[1]

غربیان از این تجارب خاص نیز به صورت برهانی مستقل، یا در ضمن برهان تجربه دینی، برای اثبات وجود خدا بهره می برند، هر چند اندیشمندان مسلمان غالباً از رویدادهایی؛ چون معجزه، تنها در بحث اثبات نبوت استفاده می کنند.[2]

[1]. ر.ک: جان هیک، اثبات وجود خدا، ترجمه عبدالرحیم گواهی، ص 187 – 200.

[2]. برگرفته از یوسفیان، حسن، کلام جدید، ص 98.