بدعت در قرآن و روایات

بدعت در طول تاریخ یکی از مهم ترین حوزۀ فعالیت جبهه باطل، در حوزۀ فرهنگ بوده تا بتواند از این طریق چهرۀ زشت خود را زیبا و واقعی جلوه دهد.

قرآن کریم در بیش از 20 مورد از این حربه جبهه باطل تعبیر به “تزیین” (زیبا جلوه دادن) می نماید؛ مثلاً می فرماید: ” وَ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطانُ أَعْمالَهُم‏ “؛[1] شیطان اعمال آنها را در نظرشان زیبا جلوه داده است. یا فرمود: ” أَ فَمَنْ زُيِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ فَرَآهُ حَسَناً…”؛[2] آيا كسى كه عمل بدش براى او آراسته شده و آن را خوب و زيبا مى‏بيند (همانند كسى است كه واقع را آن چنان كه هست مى يابد)؟!

پیامبر اکرم (ص) فرمودند: “کل محدثة بدعة و کل بدعة ضلالة و کل ضلالة فی النار”؛[3] ایجاد هر امری که سابقه در دین نداشته بدعت است و هر بدعتی گمراهی است و هر گمراهی در آتش است.

همچنین فرموند: “لا یؤمن احدکم حتی اکون احب الیه من ماله و اهله و الناس اجمعین”؛[4] هیچ کدام از شما مؤمن نخواهید بود، مگر آن که من نزد او از فرزندان و خانواده و تمامی مردم محبوب تر باشم. و این اصل می تواند در شئون مختلف زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان، برای خود جلوه ها و مظاهری پیدا کند. گرفتن جشن در موالید، جنبه یادآوری نزول رحمت و برکت خدا در آن ایام و شکرگزاری به درگاه الاهی را دارد و این امر (جشن در روز نزول رحمت)، در شرایع پیشین نیز سابقه داشته است، چنان که به صریح قرآن، حضرت عیسی (ع) از خدای متعال درخواست کرد مائده ای از آسمان بر وی و جمع یارانش فرو فرستد تا روز نزول مائده را او و پیروانش در توالی نسل ها عید گیرند.

قال عیسی بن مریم: “اللهم ربنا انزل علینا مائدة من السماء تکون لنا عیدا لاوّلنا و آخرنا و آیة منک”.[5]

علاوه این که باید توجه نمود که روایات ائمه (ع) به حکم حدیث متواتر ثقلین، از مصادر شریعت و دلایل احکام دینی به شمار می رود. بنابراین، پیروی از گفتار آنان پیروی از دین است و مشمول عنوان بدعت گزاری در دین نخواهد بود.

[2]. فاطر، 8.

[3]. بحارالانوار، ج 2، ص 263؛ مسند، احمد حنبل، ج 4، ص 126.

[4]. جامع الاصول، ج 1، ص 238.

[5]. مائده، 114.