ایران و حوزه علمیه

تاریخ تأسیس حوزه‌‌ های علمیه در ایران همزمان با شروع غیبت کبری امام زمان (علیه السلام) و ظهور شخصیت‌هایی؛ چون صدوق در ری و پدرش در قم است. شیخ مفید که از مؤسسان حوزه علمیه بغداد است، خود از شاگردان شیخ صدوق به شمار می‌‌رود. روند تأسیس و رونق یافتن حوزه‌‌های علمیه در ایران در سیر تاریخ ادامه یافته و حوزه هایی در اصفهان، مشهد، ری، قم و شهرهای بزرگ دائر شده است که عمدتاً از لحاظ علمی تحت تأثیر حوزه علمیه نجف بوده اند. در عصر صفوی با هجرت علمای بزرگ به اصفهان، این حوزه رونق خاصی می‌‌یابد. دوره جدید شکوفایی حوزه ها در ایران با هجرت آیةالله شیخ عبدالکریم حائری از نجف به قم آغاز می‌‌شود و سپس با زعامت و مرجعیت عامه آیةالله العظمی بروجردی رونق بیشتری یافته، به طوری که توجه بسیاری را به سمت خود جلب می‌‌کند. با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و تحت فشار قرار گرفتن علما در نجف از سوی رژیم بعث عراق، حوزه علمیه قم تبدیل به محور و مرکز حوزه‌‌های علمیه در جهان تشیع می‌‌گردد به طوری که هم اکنون هیچ حوزه ای در جهان تشیع به عظمت آن نمی رسد و هزاران دانشمند و جویای حقیقت اسلام ناب از سراسر جهان در آن به تعلیم، تدریس، تحقیق و تحصیل می‌‌پردازند و در مسیر خدمت به ارزش‌ها و معارف والای دین و مذهب تشیع و حفظ دینداری مردم از هیچ تلاشی دریغ نمی کنند و در حقیقت، این عملکرد و تلاش‌ها را برای خود، افتخاری بس ارزشمند می‌‌دانند؛ چرا که در راستای عملکرد معصومان (علیهم السلام) و خدمت به مذهب،  گام بر می‌‌دارند.[1]