searchicon

کپی شد

ایام زندگانی علامه حسن زاده آملی در آمل

حیات بابرکت علامه حسن زاده آملی در آمل را می‌توان به سه بخش تقسیم کرد: بخش اول مربوط به ایام تحصیلات ایشان در آمل، بخش دوم مربوط به برنامه‌های وی در این شهر در ایام تعطیلی دروس حوزه علمیه تهران و قم، و بخش سوم مربوط به فعالیت‌ها و اقدامات انقلابی او در آن دیار است.

بخش اول: ایام تحصیلات علامه در آمل

علامه حسن زاده آملی دوران تحصیلات ابتدایی و آغازین خود در مکتب‌خانه[1] و حوزه علمیه را در آمل سپری نمود. ایشان بعد از طی تحصیلات دوران ابتدایی در مکتب‌خانه، و وقفه یک سال و نیم در ادامه تحصیل،[2] در سن 14 سالگی بر اثر یک بارقه الهی[3] وارد حوزه علمیه آمل شد.[4] تاریخ ورود حضرت استاد (رحمه الله تعالى) به حوزه علمیه آمل، مهرماه سال 1323 شمسى، مطابق با شوال المكرم سال 1363 قمرى بود.[5] وی مدت 6 سال از محضر استادان و عالمان آن دیار بهره برد و بعد از پایان این مدت، لباس طلبگی و روحانیت پوشید.[6]

بخش دوم: برنامه‌های علامه در آمل در ایام تعطیلی حوزه علمیه تهران و قم  

بخش دیگری از حضور حضرت علامه در آمل، مربوط به برنامه‌های ایشان در این شهر در ایام تعطیلی دروس حوزه علمیه تهران و قم است. استاد در این مدت، با عده‌ای از مشتاقان معارف، حلقه درس و بحث تشکیل داده و بعضی از کتب خود را در آن ایام تألیف می‌نمود؛ به عنوان نمونه ایشان در مقدمه کتاب «دروس معرفت نفس» می‌نویسد: «نگارنده را شیوه و برنامه این بود كه هرگاه از حوزه علمیه تهران یا قم به آمل مى‏آمد، با دوستانى در آن‌جا، چند حلقه تدریس و تحقیق داشت. این دروس معارف عقلى و اصول علمى كه چشمه‏هایى از منبع حیات لایزالى، و گوهرهایى از خزائن وسائط فیض الهى است، اثرى است كه از بركت محفل آن تشنگان آب زندگانى، به رشته نوشته درآمد… افتتاح آن، پنجشنبه سوم محرم هزار و سی‌صد و نود و پنج قمرى، مطابق بیست و ششم دی‌ماه هزار و سی‌صد و پنجاه و سه شمسى بود».[7]

در مورد دیگری می‌فرماید: «اكنون عصر روز چهارشنبه سیزدهم ماه شعبان 1398 هجری قمری، برابر با 38 تیر 1357 هجری شمسی است كه در این مسجد سبزه میدان آمل در حلقه درس و بحث نشسته‏ایم».[8]

بخش سوم: فعالیت‌ها و حضور انقلابی علامه در آمل

بخش دیگری از حضور علامه حسن زاده در آمل مربوط به فعالیت‌های سیاسی و انقلابی ایشان در این شهر است. علامه حسن‌زاده در دوران نهضت انقلاب اسلامی ایران، علاوه بر مجاهدت بر سبیل معرفت؛ از تکاپو در راه انقلاب و حمایت از آن حرکت عظیم الهی و هدایت مردم انقلابی آمل در این باره، دریغ نورزید. ایشان در این راستا، مدتی قبل و پس از پیروزی انقلاب در سنگر امامت جمعه آمل نقش‌آفرین بود. به‌علاوه حضور او در کنار مردم شهر هزارسنگر آمل، برای مواجهه با گروهک‌های معاند در غائله 6 بهمن 1360 شمسی، شاهد دیگری بر عینیت سیاست و دیانت آن شخصیت کم‌نظیر بود. پس از رحلت امام خمینی؛ بنیان‌گذار انقلاب اسلامی نیز، تأکیدات مؤکد ایشان بر حمایت از رهبری معظم انقلاب؛ آیت الله خامنه‌ای و مواضع صریح و خدشه‌ناپذیرش در دفاع از جایگاه ولایت فقیه، حجت را بر همه تمام کرد.[9] در همین رابطه، ایشان در پی سفر رهبر معظم انقلاب به شهرستان آمل در سال 1377 شمسی، به استقبال ایشان آمده و کتاب «انسان در عرف عرفان» خود را به رهبر انقلاب تقدیم کردند.[10]

 

[1]. حسن زاده آملی، حسن، در آسمان معرفت (تذکره اوحدی از عالمان ربانی)، گردآوری و تنظیم: بدیعی، محمد، ص 408.

[2]. بدیعی، محمد، گفت‌و‌گو (با علامه حسن حسن زاده آملی)، ص 22.

[3]. همان، ص 22 و 23.

[4]. در آسمان معرفت (تذکره اوحدی از عالمان ربانی)، ص 408.

[5]. همان، ص 414.

[6]. همان، ص 416؛ گفت‌و‌گو (با علامه حسن حسن زاده آملی)، ص 24.

[7]. حسن زاده آملی، حسن، دروس معرفت نفس، ص 1.‏

[8]. همان، ص 200.

[9]. سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، «درنگی در فرازهای سیاسی حیات علامه حسن‌زاده آملی».

[10]. پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت ‌الله ‌العظمی سيدعلی خامنه‌ای (مد‌ظله‌العالی)، «دیدار جمع کثیری از مردم آمل با رهبر انقلاب»، 21/03/1377؛ سایت تبیان، «بصیرت سیاسی عرفانی علامه حسن زاده (3)».