کپی شد
اهمیت رزق وروزی
آیات، روایات، ادعیه، نمازها و دستورات فراوانی پیرامون رزق و طلب و آداب آن وارد شده که همۀ اینها بر اهمیت رزق و روزی دلالت می نماید؛ به عنوان نمونه: الف: خداوند متعال دربارۀ استفاده از زینت های حلال و روزي هاى پاكيزه می فرماید: «بگو: چه كسى زينت هاى الهى را كه براى بندگان خود آفريده، و روزی هاى پاكيزه را حرام كرده است؟ بگو: اين ها در زندگى دنيا، براى كسانى است كه ايمان آوردهاند (اگر چه ديگران نيز با آنها مشاركت دارند ولى) در قيامت، خالص (براى مؤمنان) خواهد بود. اين گونه آيات (خود) را براى كسانى كه آگاهند، شرح مىدهيم».[1]
ب: امیر المؤمنین(ع) می فرماید: «مؤمن شبانه روز خود را باید به سه قسمت تقسیم کند یکی برای عبادت یکی برای کسب روزی برای خانه و یکی برای لذت های حلال».[2]
ج: در حديث دیگری از آن حضرت نقل شده است که: «طلب رزق نموده و نيازهاى خود را جستجو بنمايید زيرا طالب آن به آن دست خواهد يافت».[3]
د: علامه طباطبایی در المیزان دربارۀ آیۀ ” فَإِذا قُضِيَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ …”[4] می فرماید: «منظور از” قضاء صلاة” اقامه نماز جمعه، و تمام شدن آن است. و مراد از” انتشار در ارض” متفرق شدن مردم در زمين و مشغول شدن در كارهاى روزانه براى به دست آوردن فضل خدا- يعنى رزق و روزى- است. و اگر در ميان همه كارهاى روزانه فقط طلب رزق را نام برد، براى اين بود كه مقابل ترك بيع در آيه قبلى واقع شود، ليكن از آن جايى كه ما در آيه قبلى گفتيم كه منظور از ترك بيع همه كارهايى است كه آدمى را از نماز باز مىدارد، لا جرم بايد بگوييم منظور از طلب رزق هم همه كارهايى است كه عطيه خداى تعالى را در پى دارد، چه طلب رزق و چه عيادت مريض، و يا سعى در برآوردن حاجت مسلمان، و يا زيارت برادر دينى يا حضور در مجلس علم، و يا كارهايى ديگر از اين قبيل».[5]
ه: در الدر المنثور آمده است كه عبد الرزاق (در كتاب المصنف) از ايوب روايت كرده كه گفت: «مردى از بالاى تلى مشرف به رسول خدا (ص) شد، (منظور اين است كه از جاى خطرناكى عبور مىكرد)، مردم گفتند: عجب مرد چابكى است! اى كاش اين چابكى را در راه خدا صرف مىكرد، رسول خدا (ص) فرمود: مگر راه خدا منحصر در جنگيدن و كشته شدن است؟ آن گاه فرمود: راه خدا بسيار است، بيرون شدن از خانه و سفر كردن براى طلب رزق حلال و فراهم نمودن هزينه زندگى پدر و مادر، راه خدا است، و نيز سفر كردن براى طلب رزق حلال جهت زن و فرزند راه خدا است، و سفر كردن و طلب رزق براى به دست آوردن قوت خويشتن نيز راه خدا است، بله كسى كه براى زيادتر كردن مال(از غیر راه حلال) به سفر مىرود، او در راه شيطان است».[6]
و: امام صادق (ع)می فرماید: «خداوند متعال، سفر كردن و به غربت رفتن را در طلب روزى دوست مىدارد».[7]
در كتاب کافی از عبد الاعلى مولاى آل سام روايت شده كه گفت: «روزى تابستانى كه هوا بسيار گرم بود در يكى از راه هاى مدينه به امام صادق (ع) برخورده عرض كردم: فدايت شوم آيا با آن وضعى كه نزد خداى تعالى و با آن قرابتى كه نسبت به رسول خدا (ص) دارى در مثل چنين روزى چرا خود را به زحمت مىاندازى؟ فرمود: اى عبد الاعلى به طلب رزق برخاستهام تا از كسى مثل تو بى نياز باشم».[8]
[1]. اعراف، آیۀ 32: قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَ الطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِيَ لِلَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ كَذٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
[2]. سيد رضى، نهج البلاغة، حکمت 390، ص 545، هجرت، چاپ اول، قم، 1414 ق، «وَ قَالَ (ع) لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ يُنَاجِي فِيهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ يَرُمُّ مَعَاشَهُ[مَعَايِشَهُ[ وَ سَاعَةٌ يُخَلِّي بَيْنَ نَفْسِهِ وَ بَيْنَ لَذَّتِهَا فِيمَا يَحِلُّ وَ يَجْمُلُ وَ لَيْسَ لِلْعَاقِلِ أَنْ يَكُونَ شَاخِصاً إِلَّا فِي ثَلَاثٍ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ خُطْوَةٍ فِي مَعَادٍ أَوْ لَذَّةٍ فِي غَيْرِ مُحَرَّم».
.[3] حسينى همدانى، سيد محمد حسين، انوار درخشان، بهبودى، محمد باقر، ج 15، ص 475، كتابفروشى لطفى، چاپ اول، تهران، 1404 ق.
[4]. جمعه، 10.
[5]. طباطبایی، محمد حسین، الميزان فی تفسیر القرآن، مترجم موسوى همدانى، سيد محمد باقر، ج 91، ص 461و462، دفتر انتشارات اسلامى جامعۀ مدرسين حوزه علميه قم، چاپ پنجم، قم، 1374 ش.
.[6] همان، ج2، ص 617.
[7]. اخوان حكيمى، الحياة، آرام، احمد، ج 5، ص 467، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، تهران، 1380 ش،«إنّ اللَّه- تبارك و تعالى- ليحبّ الاغتراب في طلب الرّزق».
[8]. ترجمه الميزان، ج10، ص 265.