انواع ولایت

ولایت بر دو قسم است: تکوینی و تشریعی.

ولایت تکوینی؛ یعنی سرپرستی موجودات جهان و عالم خارج و تصرف عینی داشتن در آنها که اولاً و بالذات منحصر در ذات “الله” است و ثانیاً و بالعرض به پیامبران و ائمه معصومین (ع) و انسان های کامل اسناد داده می شود[1].

ولایت تشریعی ؛ که خود بر دو قسم می باشد:

1. ولایت بر تشریع: همان ولایت ‏بر قانون گذاری و تشریع احکام است؛ یعنی اینکه کسی، سرپرست جعل قانون و وضع‏کننده اصول و مواد قانونی باشد.

2. ولايت در تشريع: يعني نوعي سرپرستي كه نه ولايت تكويني است و نه ولايت بر تشريع و قانون، بلكه ولايتي است در محدوده تشريع و تابع قانون الهي و ولایت ‏بر جامعه خردمندان.[2] بر اساس روایاتی همانند: «الست اولی بکم من انفسکم‏»[3]؛ «من کنت مولاه فعلی مولاه‏»[4] و همچنین آیاتی مانند: « النَّبِيُّ أَوْلى‏ بِالْمُؤْمِنينَ مِنْ أَنْفُسِهِم‏‏»[5] و « إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا الَّذينَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُون‏‏»[6]، بازگوکننده ولایت و سرپرستی و اداره امور جامعه اسلامی است طبق آنچه بیان شد ولایت بر تشریع و حق قانونگذاری منحصر در ذات خداوند متعال می باشد و در خصوص ولایت در تشریع همانند ولایت تکوینی که اولاً و بالذات منحصر در ذات خداوند است، ثانیاً و بالعرض بعهده افرادی است که مقام خلیفة الاهی همچون پیامبران و امامان معصوم (ع) را دارا می باشند.

برای آگاهی بیشتر به نمایه های زیر مراجعه شود:

امامان و ولایت تکوینی، سؤال شماره 222 (سایت اسلام کوئست: 1406).

معنای ولایت، سؤال شماره 153 (سایت: 1156).

ولایت مطلقه، سؤال شماره 1887 (سایت: 2212).

محدوده ولایت مطلقه فقیه، سؤال شماره 3105 (سایت: 3370).

[2] . جهت آگاهی بیشتر نک: حوزه نت.

[3] . بحار، ج 27، ص 243، ح 1.

[4] . کافی، ج 1، ص 295، ح 3.

[5] . احزاب، 6.

[6] . مائده، 55.