امام سجاد ‏(زین العابدین) (علیه السّلام) مرجع پاسخگویی

امام سجاد (علیه السّلام)، مظهر آمیختگى علم و حلم ضمن ایفاى وظیفه الهى خود و حفظ ارزش هاى دین و پاسدارى از تشکل شیعى در سخت ترین ادوار سیاسى – اجتماعى، به پرسش های متعدد مردم نیز پاسخ می داد. موارد زیادی از پاسخ های آن حضرت به سؤالات افراد در کتب روایی و تاریخی نقل شده که در این نوشتار مختصر به یکی از آنها اشاره می شود:

ابو حمزه ثمالى نقل می كند: «يكى از قضات اهل كوفه بر حضرت سجّاد (عليه السّلام) وارد شد و عرض کرد: خدا مرا فدای شما كند! مرا از حقيقت آيه؛ «و میان آنان و مناطقى كه در آن بركت قرار داده بودیم، آبادى هایى آشكار بود (كه به هم وصل و نزدیک بود) و سفر در میان قریه ها را به طور متناسب مقرّر كرده بودیم (و به آنان گفتیم:) در این مناطق شب ها و روزها در حال امن سفر كنید»؛[1] آگاه فرما؟

حضرت فرمود: اطرافيان شما در عراق چه مى گويند؟ گفت: مى گويند مراد مكّه است.

فرمود: مگر در جايى بيشتر از مكّه سرقت ديده اى؟ گفت: پس آن چيست؟

فرمود: مراد فقط مردان است. گفت: اين در كجاى قرآن است؟

فرمود: مگر آيه «و چه بسا ده و آبادى كه از فرمان پروردگارشان و فرستادگان او سر باز زدند»[2] و آیه «و آن آبادی ها را چون ستم كردند، هلاک كرديم»؛[3] و همچنین آیه «و از شهرى كه در آن بوديم و از كاروانى كه با آن آمديم، بپرس»؛[4] را نشنيده‏اى؟ آيا پرسش از قريه و آبادى مى كند يا مردان يا قافله؟

راوى می گويد: آن حضرت در اين معنا آيات ديگرى نیز تلاوت فرمود.

سائل پرسيد: قربانت گردم، پس اينان چه كسانى هستند؟ فرمود: آنان ما هستيم، مگر اين آيه را نشنيده اى كه می فرماید: «در آن (آبادی) ها شب ها و روزها ايمن و بی ترس رفت و آمد كنيد»؟[5] اینجا مراد، ايمنى از انحراف و كجى است.[6]

[1]. سبأ، 18.

[2]. طلاق، 8.

[3]. كهف، 59.

[4]. يوسف،82.

[5]. سبأ، 18.

[6]. طبرسى‏، احمد بن على، الإحتجاج على أهل اللجاج، محقق / مصحح: خرسان، محمد باقر، ج ‏2، ص 313‏.