امامت و علی اکبر (علیه السلام)

یکی از مطالبی که در مورد حضرت علی اکبر (علیه السلام) مطرح است این است که ایشان با توجه به این‌که از نظر سنی از امام سجاد (علیه السلام)  بزرگ‌تر بوده‌، اما امام نشده‌است. برای روشن شدن این موضوع باید گفت:

در روایتی که جابر بن عبدالله انصاری از رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) نقل کرده، چنین آمده‌است که: پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) در شب معراج، اسامی ائمه (علیه السلام) را دیدم که بر ساق عرش نوشته شده بود که دوازده اسم بود و سپس نام ائمه (علیه السلام) را بیان کردند.[1]

در بارۀ این روایت نکاتی قابل ذکر است که یادآوری می‌شود:

1. اگر چه در روایت جابر، نام «علی» (امام چهارم) مطلق آمده، ولی به قرینۀ روایات دیگر، مراد امام سجاد (علیه السلام) است؛ زیرا در برخی از آن‌ها بعد از امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) تصریح به لقب حضرت شده است.[2]

2. با تحقیقی که در منابع روایی صورت پذیرفته است؛ مدرکی که دلالت بر این کند که اگر علی اکبر (علیه السلام) در کربلا شهید نمی‌شد، به مقام امامت می‌رسید، یافت نشده است.

3. ممکن است این شبهه برای کسی ایجاد شده باشد که در برخی از روایات تصریح شده است که جانشین امام معصوم (علیه السلام) باید فرزند بزرگ‌تر باشد،[3] با این حال چرا امام سجاد (علیه السلام)؛ (فرزند وسط) امام شد، در پاسخ به این شبهه ضروری است به این مسئله توجه شود که امامت فرزند بزرگ‌تر، در جایی است که آن فرزند زنده باشد و  در زمان شهادت امام حسین (علیه السلام)، بزرگ‌ترین فرزند، امام سجاد (علیه السلام) بوده است.