امامت امام رضا (علیه السلام) در مدینه

مدّت امامت حضرت رضا (علیه السلام)، حدود 20 سال[1] طول كشید، كه 17 سال آن در مدینه و سه سال آخر آن در خراسان بود.

موقعیت امام رضا (علیه السلام) در مدینه، همه علما و شخصیت هاى سیاسى و اجتماعى حجاز را تحت الشعاع خود قرار داده بود. مردم، آن بزرگوار را در همه شؤون مادى و معنوى، مرجع و پناه خود مى دانستند، و نور وجود او چون خورشیدى بر قلب­ها مى تابید و تاریكی ها را روشن مى ساخت.

آن حضرت براى رفع مشكلات اجتماعى، فرهنگى و سیاسى مردم، در همه امور دخالت مى كرد و در متن جامعه قرار داشت و در امور و مسائل مختلف اجتماعى هرگز لحظه اى بى­تفاوت نزیست، به ویژه در دو بعد فرهنگى و سیاسى، تلاش فراوان داشت.

آن بزرگوار در گفت­وگویى با مأمون در خراسان فرمود: «…این كه من در این جا (خراسان) به عنوان ولیعهد، انتخاب شده‌ام، از نظر من هیچ­گونه بر موقعیتم افزوده نشده است. من در مدینه در جایگاهی بودم كه نامه‌ام به مشرق و مغرب مى رفت (دست خطم را در همه جا مى خواندند)، بر مركب خود سوار مى شدم و در راه‌هاى مدینه عبور مى كردم، هیچ كس در آن جا عزیزتر از من نبود و هر كسى حاجتى داشت، و از من مى طلبید، تا حدّ توان نیازهاى نیازمندان را تأمین مى كردم».[2]