اقسام و درجات عبادت

عبادت دارای اقسامی است؛ نظیر عبادت با قلب، عبادت با زبان، عبادت با دیگر اعضا و جوارح بدن (عبادت عملی) و… مصادیق هر یک از این اقسام در زندگی انسان بی شمار است. به طور کلی می توان گفت هر اندیشه، ذکر و کاری که انسان با نیت تسلیم و اطاعت از درگاه باری تعالی انجام دهد، مصداق عبادت محسوب می شود. همچنین تفکری که انسان را به خدا نزدیک تر می کند اعم از تفکر در نعمت های خدا، حقیقت عالم و انسان، محاسبه نفس، یاد مرگ و … خود نوعی عبادت است و به دیگر عبادت های انسان معنا می بخشد. از این رو در روایات برای تفکر ارزش های زیادی بیان شده است.[1]

هریک از اقسام و مصادیق عبادات نیز درجاتی دارد. بالاترین درجه هر عبادت درجه ای است که با شناخت و معرفت بیشتر خداوند همراه با اخلاص و قصد قربت به خدای مهربان باشد. به عبارت دیگر هر عبادتی که با قصد قربت خالص تر و با معرفت بیشتری نسبت به مقام پروردگار متعال همراه باشد، از ارزش بالاتری برخوردار است.

---

[1] تَفَکُّرُ سَاعَةٍ اَفضَلُ مِن عِبَادَةِ سَبعِينَ سَنَةٍ، »تفسير عياشي، ج 2، ص 208؛ مستدرك الوسائل، ج2، ص 105.