اعجاز قرآن و نهج البلاغه

قرآن دارای ویژگی هایی است که کتاب های دیگر از آن ویژگی ها برخوردار نیستند و اگر نهج البلاغه هم آنها را دارا بود معجزه بود، اما نهج البلاغه این ویژگی ها را ندارد و همچون قرآن نیست.[1] در باره وجوه و جنبه های اعجاز قرآن کتاب ها و مقالات متعدد نگاشته شده که برای آگاهی از بخشی از این وجوه می توانید به. نمایه: اعجاز قرآن، سؤال شماره 69 (سایت اسلام کوئست: 310) و نمایه: وحيانى بودن قرآن، سؤال شماره 67 (سایت اسلام کوئست: 308) و نمایه: عدم تحریف قرآن، سؤال شماره 3213 (سایت اسلام کوئست: 3938) مراجعه فرمائید.

به هرحال نهج البلاغه بخشی از كلمات، نامه ها و خطبه های امير المؤمنين (ع) است که توسط سید رضی (ره) جمع آوری شده است و دارای امتيازات و برتری های فراوانی از جمله فصاحت و بلاغت، و همه جانبه بودن و به اصطلاح امروز چند بعدى بودن و… است.

هر يك از اين امتيازات به تنهايى كافى است تا كلمات امام على (ع) را در مقام والایی قرار دهد، ولى توأم شدن همه اين ویژگی های با يک ديگر، و ایراد سخن در زمینه ها و ميدان هاى مختلف و گاه با حفظ  كمال فصاحت و بلاغت، سخن على (ع) را در حد اعجاز قرار داده است، اما با این حال به هیچ وجه به کلام خالق قرآن نمی رسد، بلکه سخنان امام علی (ع) حد وسط كلام مخلوق و كلام خالق است و درباره‏اش گفته‏اند: «فوق كلام المخلوق و دون كلام الخالق».[2] یعنی از نظر فصاحت، بلاغت و چند بعدی بودن، فراتر از تمامی گفته های اندیشمندان و صاحب نظران است، اما نسبت به قرآن که کلام خداوند متعال می باشد، پایین تر است. بنابر این از این جهت که دارای این ویژگی ها است معجزه امام علی(ع) است، ولی معجزه نبوت نیست و هیچ کس چنین ادعایی در باره آن نکرده است؛ زیرا معجزه آن است که اولاً: دیگران از آوردن آن عاجز باشند، ثانیاً: صاحب آن بخواهد با آن ادعای نبوّت کند. بنابراین نهج البلاغه گرچه وجوه اعجاز زیادی دارد، اما کلام مخلوق است و هرگز به پای قرآن نمی رسد و معجزه اصطلاحی نیست و نمی تواند همانند قرآن معجزه الی الله باشد.

برای آگاهی بیشتر مراجعه شود به: در ساحل نهج البلاغه (نهج البلاغه از نگاه اندیشمندان).