اسم و کنیه های حضرت عباس (علیه السّلام)

هنگامی که نوزاد خانه علی (علیه السلام) به عرصه گیتی گام نهاد، او را در قنداقه ای نهاده به دست آن جناب دادند. در این هنگام همه چشم ها منتظر و دل ها بی قرار بود تا ببینند امام، نوزادش را چه می‌نامد و به چه انگیزه ای، آن را برمی‌گزیند. آن حضرت، او را عباس نامید. عباس در اصطلاح عرب از ماده عَبَسَ به معنای «در هم کشیدن بشره و گرفتگی صورت» است. عبوس و عباس هر دو از نام های شیر است. به شیر نری که دیگر شیرها از او می‌ترسند و می‌گریزند، العباس گفته می‌شود.[1]

در باب کنیه‌های آن‌حضرت گفته شده وی کنیه‌های متعددی دارد که به تعدادی از آن ها اشاره می‌شود:

1. ابوالفضل:[2] این کنیه مشهورترین کنیه آن حضرت است که در منابع بسیاری از آن یاد شده است. همچنین این کلمه با الفاظ دیگری؛ مانند ابوفاضل، ابوالفضائل نیز به کار رفته است، امّا سایر کنیه های او، یا غیرمشهور هستند و یا این که پس از واقعه کربلا، وی را بدان ها خوانده اند.
2. ابوالقِرْبَة.[3]
3. ابوالقاسم.[4]
4. ابو الفَرجَة.[5]

[1]. معلوف، لویس، المنجد، ترجمه: بندر ریگی، محمد، ج 2، ص 1069.

[2]. ابو الفرج اصفهانى، على بن الحسين، مقاتل الطالبيين، تحقيق: صقر، سيد احمد، ص 90.

[3]. البلاذرى،‏ أحمد بن يحيى، كتاب جمل من انساب الأشراف، تحقيق: زكار، سهيل و زركلى، رياض، ج 2، ص 192.

[4]. مظفر، عبدالواحد بن احمد، موسوعه بطل العلقمی العباس الاکبر بن امیرالمؤمنین بن علی بن ابی طالب (علیهم السلام)، ج 2، ص 8.

[5]. همان، ج 2، ص 10.