اسامی و القاب مشهور نفس زکیه آخرالزمانی

بنابر برخی از روایات، نام نفس زکیه؛ محمد بن الحسن[1] و القاب او عبارتند از:

1. نفس: عبداللَّه بن ابى یعفور نقل می‌کند امام صادق (علیه‌السّلام) به‌من فرمود: نابودى فلانى، آمدن سفیانى، كشته شدن شخص محترم (نفس)، فرو رفتن لشكر در زمین و … [از علائم آخرالزمان است].[2]
2. نفس حرام: عبایه ربعى می‌گوید: ما پنج نفر بودیم خدمت حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) رسیدیم. … ایشان فرمودند: «آیا از اوضاع آخر سلطنت بنى فلان به‌شما خبر ندهم؟ عرض‌كردیم: بفرمائید! فرمود: انقراض آن‌ها هنگامى است كه قریش شخص محترمى (قتلُ نفس حرام) را در روز و ماه حرام به قتل می‌رسانند».[3]‏
3. النفس الطیبه: در بخشی از یک روایت طولانی، امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) می‌فرماید: «… انقراض آن‌ها (حکومت بنی فلان) هنگامى است كه قريش خون شخص محترمى (النفس الطیبة) را بین رکن و مقام می‌ریزند و سر او را مانند گوسفند از بدن جدا می‌کنند …».[4]
4. غلام من آل محمد (صلی الله علیه و آله): در بخشی از روایتی که از امام باقر (علیه‌السلام) نفل شده، امام (علیه السلام) نفس زکیه را با عنوان «غلام من آل محمد (صلی الله علیه و آله)»؛ (جوانی از آل پیامبر) معرفی می‌فرماید.[5]
5. الدم الحرام: امام صادق (علیه السلام) می‌فرماید: «أميرالمؤمنين (عليه السّلام) از چيزهائى (نشانه‌هایی) سخن گفت كه پس از آن‌حضرت تا قيام قائم (علیه السلام) روى خواهد داد. پس (امام) حسين (عليه السّلام) عرض كرد: يا اميرالمؤمنين خداوند چه زمانى زمين را از وجود ستمكاران پاک خواهد كرد؟ اميرالمؤمنين (عليه السّلام) فرمود: خداوند زمين را از ستمگران پاک نخواهد كرد، تا آن‌كه خون محترمى (الدم الحرام) ريخته شود و …».[6] در این‌جا ذکر این نکته لازم است ‌که منظور از این صفاتی که بیان شد (نفس، نفس حرام، النفس الطیبه، غلام من آل محمد (صلی الله علیه و آله) و الدم الحرام)، مفهوم کلی آنها نیست، بلکه منظور اشاره به شخصی است که در مسجد الحرام او را به قتل می‌رسانند؛ از این رو به نظر می‌رسد که مراد از آن بیان لقب خاصی نیز نباشد.
6. النفس الزکیه: مشهورترین لقب محمد بن الحسن نفس زکیه است که در منابع متعدد روایی و تاریخی به‌آن اشاره شده است.[7]

[1]. طوسى، محمد بن حسن، الغيبة (كتاب الغيبة للحجة)، محقق / مصحح: تهرانى، عباد الله و ‏ناصح، على احمد، ص 464؛ قطب الدين راوندى، سعيد بن هبة الله‏، الخرائج و الجرائح، محقق / مصحح: مؤسسة الإمام المهدى (عليه السلام)‏، ج 3، ص 1154.

[2]. نعمانی، ابن أبي زينب، محمد بن ابراهيم، ‏الغيبة، محقق / مصحح: غفارى، على اكبر، ص 258.

[3]. احمد بن محمد، فضائل أمير المؤمنين (عليه السلام)، محقق / مصحح: حرز الدين، عبد الرزاق محمد حسين‏، ص 206؛ ‏الغيبة (للنعمانی)، ص 258.

[4]. «أَمَا إِنِّي سَأُحَدِّثُكُمْ بِالنَّفْسِ الطَّيِّبَةِ الزَّكِيَّةِ وَ تَضْرِيحِ دَمِهِ بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ الْمَذْبُوحِ كَذَبْحِ الْكَبْشِ»؛ كشى، محمد بن عمر، رجال الكشي – إختيار معرفة الرجال‏، محقق / مصحح: طوسى، محمد بن حسن / مصطفوى، حسن‏، ص 23.

[5]. صدوق، محمد بن على‏، كمال الدين و تمام النعمة، محقق / مصحح: غفارى، على اكبر، ج 1، ص 331.

[6]. ‏الغيبة (نعمانی)، ص 275.

[7]. الغيبة (كتاب الغيبة للحجة)، ص 464؛ كمال الدين و تمام النعمة، ج 1، ص 331؛ طبرسى، فضل بن حسن‏، إعلام الورى بأعلام الهدى، ص 463.