کپی شد
ازدواج حضرت خدیجه (سلام الله علیها) با پیامبر (صلی الله علیه و آله)
پیرامون ازدواج حضرت خدیجه (سلام الله علیها) اعم از اینکه آیا قبل از پیامبر (صلی الله علیه و آله) ازدواج دیگری داشته و یا در چه سنی ازدواج کرده، اختلاف اقول وجود دارد. بنابر قول مشهور حضرت خدیجه قبل از پیامبر ازدواج کرده است. البته برخی از مورخین دو اسم بنامهای «عتیق بن عائذ مخزومی و أبى هاله بن زرارة» را به عنوان شوهران قبلی حضرت خدیجه ذکر کردهاند، برخی یکی از این دو را قبول کرده و دیگری را رد کردهاند. ثمره یکی از این پیوندها فرزندی به نام “هند”بود كه در كودكی درگذشت. بعضی از بزرگان و نویسندگان[1] قائلند حضرت خدیجه هیچ ازدواجی نداشته، مگر با پیامبر اسلام، که بر این ادعا دلایل بسیاری ذکر کردهاند. در آن هنگام پیامبر بیست و پنج و بنابر قولی سی سال سن داشته، و خدیجه کبری (سلام الله علیها) نیز بنابر مشهور چهل سال و برخی سنین کمتری[2] برای ایشان ذکر کردهاند. همچنین در نحوهٔ آشنایی و خواستگاری پیامبر از وی چند قول است، در سیره نبویه و تاریخ طبری چنین آمده:
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) جوانی بیست و پنج ساله، و خدیجه زنى ثروتمند و صاحب شرافت بود، او تجارت میکرد، به طوری که مردان را براى تجارت به صورت قراردادهای مضاربهای اجیر میكرد و آنها را به تجارت میفرستاد.
قبیله قریش نیز از راه تجارت زندگانى میگذراندند. راستگوئى، امانتداری و اخلاق کریمانه رسول خدا (صلى الله علیه و آله) كه زبانزد همگان شده بود به گوش خدیجه نیز رسید، و همین موجب شد كه خدیجه به نزد آن حضرت فرستاد و به او پیشنهاد كرد براى تجارت به شام برود، و در برابر بیش از آنچه به دیگران پرداخت میكند به او بدهد، و غلامى را نیز كه میسره نام داشت به همراه خود ببرد، رسول خدا (صلى الله علیه و آله) پیشنهاد او را پذیرفت، و مال التجاره خدیجه را برداشته با میسره به شام رفت.
در بین راه حضرت محمد (صلى الله علیه و آله) زیر سایه درختى در نزدیکی دیر راهبى[3] تکیه داد و استراحت کرد، راهب كه آن حضرت را دیده بود از میسره پرسید: این مردى كه در زیر درخت نشسته كیست؟
میسرة گفت: مردى قرشى از اهل مكه است. راهب گفت: زیر این درخت جز پیغمبر فرود نیاید.
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) آنچه میخواست خریدارى كرده و به مكه مراجعت كرد، در طول راه میسره می دید هنگام شدت گرما كه میشد دو فرشته در بالاى سر آن حضرت ظاهر میشوند و سایه ایجاد میكنند.
خدیجه کبری (سلام الله علیها) از اموالى كه حضرت خریدارى كرده بود فروخت و سود بسیارى نصیب او شد، میسره نیز سخن راهب و جریان فرشتگان را براى خدیجه تعریف كرد.
خدیجه زنى محترم، شریف و دانا بود و از طرفى اراده حضرت بارى تعالى تعلق گرفته بود تا شخصیت و عظمت بیشترى بدان زن پاكدامن عنایت فرماید، با اینكه بخاطر ثروت بسیار، شخصیت خانوادگى، پاكدامنى و سایر جهاتى كه در حضرت خدیجه (سلام الله علیها) جمع بود همه مردان قریش آرزوى همسرى او را داشتند، پیکی به نزد آن حضرت فرستاد و به او عرضه داشت: عموزاده به واسطه خویشاوندى و شرافتى كه تو در میان قریش دارى و هم چنین امانت و راستى و خوش خلقى كه بدانها ممتاز گشتهاى مایل به شما شده و میخواهم به همسرى شما درآیم.
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) موضوع را به عموهاى خویش اطلاع داد، و حمزة بن عبد المطلب به نزد خویلد آمده او را خواستگارى كرد و به ازدواج آن حضرت درآمد، مهریه خدیجه کبرا (سلام الله علیها) بیست شتر بود، خدیجه (سلام الله علیها) نخستین زنى بود كه رسول خدا (صلى الله علیه و آله) برگزید و تا او زنده بود زن دیگرى اختیار نفرمود.[4] برخی از مورخین مانند یعقوبی این مطلب را قبول نکرده و داستان اجیر شدن پیامبر را انکار کرده و جریان خواستگاری را به گونه ای دیگر نقل کرده اند.[5]
[1]. ر.ک: عاملی، سید جعفر، بنات النبی (صلّی الله علیه و آله) ام ربائبه، فصل ششم.
[2]. برخی سه سال ذکر کردهاند، ر. ک: یوسفی غروی، محمد هادی، تاریخ تحقیقی اسلام (ترجمه موسوعة التاریخ الاسلامی)، مترجم: عربی، حسین علی، ج ۱، ص ۲۸۰- ۲۸۱.
[3]. گویند: نام این راهب «نسطورا» بوده و این شخص غیر از بحیرای راهب است.
[4]. ابن هشام، عبد الملک، السیرة النبویة، تحقیق: السقا، مصطفی، الأبیاری، ابراهیم، شلبی، عبد الحفیظ،، ج 1، ص 187؛ طبری، أبو جعفر محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، تحقیق: ابراهیم، محمد أبو الفضل، ج2، ص 280.
[5]. یعقوبی، احمد بن أبی یعقوب، تاریخ الیعقوبی، ج 2، ص 20 و 21.