ازدواج امام رضا (علیه السلام)

درباره این که چه کسی یا کسانی همسر دائم امام رضا (علیه السلام) بوده اند، مورخان تنها از «ام حبیب» (ام حبیبه) یاد کرده اند. علامه تستری می نویسد: به غیر از ام حبیب، دختر مأمون، به شخص دیگری به عنوان همسر حضرت، دست نیافتیم.[1] در بعضی از منابع وارد شده است که بعد از آن که مأمون به اجبار، امام رضا (علیه السلام) را در پنجم ماه رمضان سال 201 هجری، به عنوان ولیعهد خود معرفی کرد، در اول سال 202، یا 203 هجری، دخترش ام حبیب را به ازدواج ایشان درآورد و این در حالی بود که سن شریف آن حضرت 55 سال و به قولی 49 سال، بود.[2]

مسعودی در کتاب اثبات الوصیه معتقد است: مأمون دختر خود، یا به نقلی خواهر خود را که کنیه اش ام ابیها بوده، به ازدواج امام رضا (علیه السلام) درآورده است و بعد از ذکر این مطلب می‌گوید: قول صحیح این است که او خواهر مأمون، «ام حبیبه» بوده است و مأمون از امام (علیه السلام) تقاضا كرد كه او را براى خود تزويج نمايد.[3]

لازم به یادآوری است که امام رضا (علیه السلام) دارای کنیزی به نام سبیکه یا دُرّه بودند که مادر امام جواد (علیه السلام) بود و حضرت رضا (عليه السّلام) او را خيزران نام گذاشتند و اين بانو از اهالى نوبه (منطقه ای در آفریقا) است.[4]