ادا نکردن حق مساجد در آخرالزمان

«مسجد»، مکانی برای سجده و پرستش خدای متعال، اقامه نماز و تلاوت آیات الهی است. علاوه بر این امور، کارکرد مسجد در فرهنگ اسلامی عبارت است از تبلیغات دینی، هدایت و ارشاد مردم، حل مشکلات اجتماعی و اقتصادی آنان، محل تربیت و پرورش دینی مردم به ویژه نسل نو، آگاهی بخشی و بصیرت افزایی نسبت به حوادث جهان به ویژه اتفاقات جهان اسلام، و… . در صدر اسلام، حتى كارهاى مهم حكومتى، قضاوت و اعزام نیرو برای جهاد در راه خدا در مساجد انجام مى‏شد. با این همه در بعضی روایات، درباره وضعیت مساجد در دوره آخرالزمان آمده که حق مساجد آن گونه که باید مراعات نمی‌شود. از طرفی بعضی از مسلمانان اصلا به مسجد نمی‌آیند و توجهی به آن ندارند، و از سوی دیگر برخی از آنان که اهل مسجدند، تنها به ظواهر توجه کرده و از کیفیت و باطن آن غافل اند. در ادامه به بعضی از این روایات اشاره می‌شود:

1. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «از نشانه‌های نزدیکی قیامت[1] آن است که در شب اول ماه، هلال ماه رؤیت می‌شود، لکن گفته می‌شود که این مناسب شب دوم است، و دیگر آن که مرد به مسجد عبور می‌کند، ولی دو رکعت نماز در آن اقامه نمی‌کند».[2]
2. امام علی (علیه السلام) فرمود: «مردمی در آخرالزمان به مساجد آمده و در حلقه‌هایی می‌نشینند که ذکر آنها دنیا و دوستی آن است، پس با آنان ننشینید، خدا را به آنان نیازی نیست».[3]
3. رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در مورد سیمای مساجد در آخرالزمان می‌فرماید: «زمانی بر مردم می‌آید که … مساجد آنان (از لحاظ ظاهری) آباد است، ولی از هدایت خالی است…».[4]
4. در روایتی رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خطاب به ابن مسعود می‌فرماید: «ابن مسعود بعد از من گروه هایی خواهند آمد که … منافقان این امت در آخرالزمان اند… خانه ها بنا می‌کنند، و قصرها را محکم کرده و مساجد را زینت می‌کنند، (ولی) همتشان جز دنیا نیست و معتکف بر آستان آن هستند…».[5]

تذکر:

وجود این گونه روایات به معنای عمومیت این گونه رفتارها و نگاه‌ها نیست؛ زیرا در همین دوران آخرالزمان مشاهده می‌شود که عده‌ای از اهل مسجد، آداب ظاهری و باطنی مسجد را رعایت نموده و از این مکان مقدس برای رشد و تعالی خود استفاده می‌کنند که نمونه بارز آن شهدایی هستند که یا در مسجد به شهادت رسیدند و یا مسجد، نقطه آغاز تحول و معراج آنها به ملکوت بوده است.

[1]. که مقارن با دوران آخرالزمان است.

[2]. «قال النبي (صلی الله علیه و آله و سلم) ان من إقتراب الساعة أن يرى الهلال ليلته فيقال لليلتين، و أن يمر الرجل المسجد فلا يصلي فيه ركعتين». سید بن طاووس، على بن موسى، ‏الملاحم و الفتن فی ظهور الغائب المنتظر (علیه السلام)، ص 160.

[3]. ورام بن أبي فراس، مسعود بن عيسى، مجموعة ورّام، ج 1، ص 69.

[4]. صدوق، محمد بن على، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال‏، ص 253.‏

[5]. طبرسى، حسن بن فضل، مكارم الأخلاق، ص 449.