آیات قرآن در شأن ابو دجانه

جناب ابودجانه از معدود افرادی است که آیاتی از قرآن در منزلت آنان نازل شده‌است.

1. در جنگ احد درست در گرماگرم نبرد، وقتى اصحاب پیامبر اسلام (صلى اللَّه عليه و آله) شکست خورده و متوارى شدند و آن‌حضرت را تنها گذاشتند، على بن ابى طالب (عليه السّلام) به‌همراهى ابو دجانه انصارى از جان آن‌حضرت (صلى اللَّه عليه و آله) دفاعى جانانه كردند و مشركان را از اطراف آن‌حضرت پراكنده نمودند.

در آن هنگام آيه‏هاى «أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ تا آيه سَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرِينَ»،[1] در تحسين و تمجيد على بن ابى طالب (عليه السّلام) و ابو دجانه انصارى نازل شد.[2]

2. همچنين آيه «وَ كَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ»، كثير همان ده نفرى كه به دستور خدا و رسول (صلى اللَّه عليه و آله) به تعقيب مشركان مكه پرداختند هستند. در پایان آیه هم آمده است: «وَ اللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ»،[3] که گفته شده، صابرين؛ يعنى على (عليه السّلام) و ابو دجانه انصارى كه در دفاع از جان نبى (صلى اللَّه عليه و آله) پايدارى و استقامت كردند[4]
3. ابن عباس نقل مى‏كند: سخن خداوند: «إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الَّذِينَ‏ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِهِ صَفًّا» در باره على، حمزه، عبيده، سهل بن حنيف، حارث بن صمه و ابو دجانه نازل شده است.[5]

[1].  آل عمران، 144- 142.

[2]. حسكانى عبيد الله بن احمد، شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، تحقيق: محمد باقر محمود، ج 1، ص 176.

[3]. آل عمران، 146.

[4]. شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ج 1، ص 177.

[5]. فرات كوفى فرات بن ابراهيم، تفسير فرات الكوفي، تحقيق: محمد كاظم، محمود، ص 481.