آداب رفتن به سوی مسجد

لازم است هنگامى که مسلمان آهنگ رفتن به مسجد و قصد احرام حضور خانه خدا را مى کند، به اندازه توانايى اش در شناخت آداب حضور، کوشا باشد؛ زيرا هر چه معرفت بيشتر باشد، عمل با ارزش ­تر و مراعات ادب، سبب تقرب بنده به خدا مى شود.

از آن­جا که آداب مسجد و دستوراتی که در این زمینه از جانب شارع مقدس نام برده شده، زیاد است؛ از این رو در این مقال بسیار مختصر تنها به نام برخی از آدابی که وارد شده، اشاره می شود:

از جمله بعضی از آدابی که انجام آنها نسبت به مسجد شايسته و نيکو است، عبارتند از: 1. انگيزه الهى داشتن در رفتن به مسجد. 2. طهارت روح. 3. پاکيزگى جسم و لباس. 3. استعاذه[1] و خواندن دعا هنگام ورود به مسجد و خروج از آن. 4. خواندن نماز تحيّت و رو به قبله نشستن. 5. شتاب نکردن براى خارج شدن از مسجد.

در مقابل، امورى مانند: 1. عبور کردن از داخل مسجد بدون نماز خواندن در آن. 2. بلند کردن صدا. 3. سخن گفتن از مسائل دنيوى. 4. معرّفى کردن گم شده و پرسش از آن. 5. خواندن اشعار بيهوده و بى محتوا. 6. تجارت در مسجد. 7. خوابيدن در مسجد بدون ضرورت، شايسته نيست. همچنین مسجد رفتن کسى که بوى دهانش ديگران را آزار می دهد، مکروه است.

به عنوان مثال در باب آداب ورود به مسجد، حدیثی از امام صادق (ع) نقل شده است که می فرماید: هر گاه به در مسجدى رسيدى، پس بدان که تو آهنگ سلطانی بزرگ و ملِکى عظيم کرده ­اى که بر بساطش، جز پاکيزگان کسى پا ننهد و براى مجالست با او، جز به راستگويان و راست کرداران اجازه داده نشود؛ آن­گاه که بر بساط او قدم نهى، بدان که اگر اندک غفلتى از تو سر بزند، در خطرى عظيم و پرتگاهى سهمگين قرار گرفته ­اى. پس در پيشگاه او به ناتوانى و تقصير خود اعتراف کن؛ زيرا که قصد عبادت و انس با او کرده ­اى و اسرارت را بر او عرضه کن و بدان که او پنهان و آشکار همه آفريده ­ها را مى داند. در حضور او بسان فقيرترين بندگان باش و قلبت را از آنچه تو را از او باز مى ­دارد و به خود مشغول مى کند، خالى کن؛ زيرا او، جز پاکيزه ­ترين و خالص ­ترين دل ­ها را نپذيرد و نيک بنگر نام تو از کدامين دفتر خارج مى ­شود. پس اگر حلاوت مناجات با او را چشيدى و لذت سخت گفتن با او را احساس کردى و از جام رحمت و کرامت او نوشيدى، اين نشانه حسن اقبال او به تو و اجابت دعوت از سوى او است و بدان که براى خدمت او شايسته هستى. پس، داخل مسجد شو که اذن و امان به تو داده است.[2]