آثار و اهداف بدعت گذاری

با دقت در معنای بدعت، – عرضۀ چیزی با عنوان دین که با هیچ یک از احکام و دستورات دین هماهنگی ندارد- مطلب مهمی که اهمیت به سزایی در مسائل فرهنگی و سیاسی و اجتماعی دارد، به دست می آید و آن این که باطل هیچ وقت در چهرۀ اصلی خود طالب و خریدار ندارد؛ چون پوچ و تو خالی است، پس برای جلب توجه باید خود را به شکل و رنگ حقیقت درآورد و حقیقت نما گردد؛ زیرا نوعاً انسان ها، طالب حقیقت و واقعیت اند و در طول تاریخ یکی از مهم ترین حوزۀ فعالیت جبهه باطل، در حوزۀ فرهنگ بوده تا بتواند از این طریق چهرۀ زشت خود را زیبا و واقعی جلوه دهد.

به همین جهت یکی از ابزار مهم، حاکمان ظالم و استعمارگران از گذشتۀ دور تاریخ تا به امروز، دین سازی و ایجاد مذاهب جدید و ایده های گوناگون است، تا بتوانند به این وسیله در برابر ادیان الاهی مقاومت کنند و جبهۀ حق را به چالش بکشانند.

البته بررسی دقیق روش های مختلف تبلیغات دشمن و کشف و معرفی چهرۀ پنهان باطل در میان چهره های به ظاهر زیبا و فریبنده کار آسانی نیست و کسانی قادر بر چنین کاری هستند که از توانایی بالای علمی و فکری برخوردار باشند. شاید فلسفه و سر این که در اسلام مجالست و هم نشینی با علما مورد تأکید فراوان قرار گرفته[1] همین باشد که در اثر ارتباط با دانشمندان واقعی، انسان از خطر انحراف حفظ می شود.

خلاصه این که نباید ظاهر آراسته و سادۀ یک حزب و گروه ما را فریب دهد، بلکه باید اهداف سیاسی و اجتماعی و فرهنگی آنها را که در زیر چهرۀ زیبا مخفی و نهان است، مد نظر داشت. بهترین گواه بر صدق مدعا، کشف اسناد و مدارکی است که دال بر دخالت بی گانگان و دولت های استعمارگر به صورت مخفی و آشکار در ایجاد و تقویت چنین گروه هایی است.

نباید انحراف را فقط در مراحل ابتدای آن مورد بررسی قرار داد، بلکه باید استمرار این انحراف را در طول آیندۀ زمان نگریست همان طوری که فاصلۀ مقداری زاویۀ انحراف در مسائل هندسی، در ابتدا اصلاً قابل توجه نیست، ولی وقتی امتداد یافت همان فاصلۀ کم به صدها یا هزاران کیلومتر، تبدیل خواهد شد.

از این جا فلسفه و سرّ اهتمام به فقه سنتی و لزوم تبعیت از مراجع تقلید، فهمیده می شود، چون دریافت اسلام حقیقی از راه فقه سنتی و روش متداول در حوزه های علمیه میسر است که هم راه مطمئنی است و هم مورد تأیید ذوات نورانیه ائمه (ع) می باشد[2] و هم مستحکم ترین روش عقلی و عقلایی برای دریافت و فهم حقایق متون دینی است.[3]

در هر حال بدعت گذاری در دین دارای آثار مخرب سیاسی و اجتماعی و فرهنگی است و مهم ترین عامل، تخریب دین در جامعه است. شاید به خاطر همین عواقب و آثار بوده است که پیامبر (ص) دستور تخریب مسجد ضرار را داده اند؛[4] چرا که قرآن در این باره فرموده است: “کسانی که مسجدی ساختند برای زیان رساندن (به مسلمانان) و (تقویت) کفر، و تفرقه افکنی میان مؤمنان، و کمین گاه برای کسی که از پیش با خدا و پیامبرش مبارزه کرده بود؛ آنها سوگند یاد می کنند که جز نیکی و خدمت نظری نداشته ایم، اما خداوند گواهی می دهد که آنها دروغ گو هستند”.[5]

[2]. وسائل الشیعة، ج 18، ص 19، از امام صادق (ع) روایت می کند: “من کان منکم قد روی حدثینا و نظر فی حلالنا و حرامنا عرف احکامنا… فانی قد جعلته حاکماً”؛ کسی که گفتار ما را روایت کند و در حلال و حرامی که ما بیان کردیم مطالعه کرده و آنها را شناخته است… چنین شخصی را من حاکم قرار داده ام.

شیخ صدوق، در کمال الدین و تمام النعمة، ج 2، ص 844، از امام عصر (عج) روایت می کند: و اما الحوادث الواقعه فارجعوا فیها الی رواة احادیثنا فانهم حجتی علیکم و انا حجة الله؛ در حوادثی که واقع می شود به راویان احادیث ما مراجعه کنید؛ چرا که آنان حجت من بر شما هستند و من حجت خدا هستم.

[3]. برای اطلاع به کتاب های اصول فقه و کتب فقهی استدلالی مراجعه بفرمایید.

[4]. سیره ابن هشام، ج 2، ص 530؛ بحارالانوار، ج 20، ص 253.

[5]. توبه، 107.