کپی شد
آثار تربیتی میرزا مهدی اصفهانی
موفقیت‌هایی که در علم و عمل، نصیب این عالم ربانی و دلسوخته دین گشت، به خود او منحصر نماند، بلکه اشعه آنها، به برکت تربت پاک امام ابوالحسن علی بن موسی الرضا (علیهما السلام)، به حوزه علمیه مشهد تابید و از آن عنایات به دیگران نیز افاضاتی رسید.
هم اکنون که بیش از 70 سال از ورود میرزای اصفهانی به مشهد می گذرد، هنوز برکات آن دوران در حوزه خراسان – و بلکه در دیگر جاها نیز – مشهود است. در حدیث از حضرت امام رضا (علیه السلام) نقل شده است:
«رحم الله عبدا أحیا أمرنا. فقلت له: کیف یحیی أمرکم؟ قال: یتعلم علومنا و یعلمها الناس، فإن الناس لو علموا محاسن کلامنا لاتبعونا».[1] «خدا رحمت کند کسی که امر (مکتب) ما را زنده کند. (راوی حدیث می‌گوید:) پرسیدم: چگونه کسی امر شما را زنده می کند؟ فرمود: علوم ما را فرا می گیرد و به مردم می آموزد، زیرا اگر مردم حقایق نابی را که ما گفته ایم دریابند، پیرو ما گردند (و راه ما را در پیش گرفته، در نتیجه، دین خدا از راه تربیت خالص قرآنی مستقر گشته و بشریت به سعادت و نجات دست یابد).
در میان چهره‌هایی که جزء شاگردان میرزا محسوب می‌شوند – به ویژه شماری از آنان – شاهدهایی پر ارج بر آثار عمیق تربیت میرزا و نفس گیرای وی در تربیت و سازندگی وجود دارد.
عرفان بشری به منظور حل مشکلات فلسفی پی نهاده شد، یعنی پس از اینکه فیلسوفان عقلی به این نتیجه رسیدند که عقل قادر به رسیدن به همه حقایق نیست، به سوی اشراق و کشف روی آوردند و چاره را در آنجا جستند. و حاصل این طریق (اشراق و عرفان) را کامل و آخرین مرحله سیر تکاملی انسان شمردند. ولی عالمان هدایت یافته از نور کتاب و عترت دریافتند که راه وصول به حقایق، منحصر به طریق خالص قرآن و اهل‌بیت (علیهم السلام) و توسل عمیق معرفت‌جویانه به ساحت قدس راسخان در علم قرآنی و حقایق الهی است و این راه راهی ویژه خواهد بود. همچنین به دلیل تمایز علوم الهی از علوم بشری، سلوک الهی نیز از سلوک بشری متمایز خواهد بود و تمایز عمیق‌تر، در طی طریق آشکار خواهد گشت. در نزد اهل آن مسلم شد که دریافت این معارف، جز ار راه حرکت دقیق و خالص در مسیر شرع مطهر –و سلوکی دقیقا شرعی– میسّر نخواهد گشت. و از اینجاست که از مرحوم آیت الله، آقا میرزا مهدی اصفهانی (رحمة الله علیه) در مسیر سیر و سلوک قرآنی و حرکت به دلالت ولی الله هادی (علیه السلام)، نکات و رموزی به برگزیدگان از شاگردان ایشان رسید، که به دلیل حساسیت موضوع، و باریکی راه، و خطرهای محتمل (و المخلصون فی خطر عظیم)، تنها در انحصار این بزرگان باقی مانده است. [2]
[1]. صدوق، محمد بن علی، عیون أخبار الرضا (علیه السلام)، محقق / مصحح: لاجوردى، مهدى، ج 1، ص 307، در مضامین حدیث شریف رضوی بنگرید و تأمل کنید. از این‌گونه احادیث عظیم و تعالیم سترگ به سادگی نگذرید. این تعالیم مدخل‌های تابناک تعقل هستند.
[2]. حکیمی، محمد رضا، مکتب تفکیک، ص 231 و 233.