عدم نزاع بین فرشتگان

بر اساس آموزه های دینی، بر این باوریم فرشتگان در کارهایی که به آنان محول می شود هیچ گونه تخطی و نافرمانی ندارند.

خداوند در توصیف فرشتگان می فرماید: هرگز فرمان خدا را مخالفت نمى كنند و آنچه را فرمان داده شده اند (به طور كامل) اجرا مى نمايند؛[1] یعنی فرشتگان اوامر و دستورات الاهی را می پذیرند و نسبت به آن پای بند هستند.[2]

البته بايد توجه داشت كه اطاعت و ترک نافرمانی فرشتگان يک نوع اطاعت تكوينى است نه تشريعى، و اطاعت تكوينى هميشه وجود دارد، و به سخن ديگر آنان آن چنان ساخته شده اند كه فرمان الاهى را با كمال ميل و رغبت و در عين اختيار اجرا مى كنند.[3]

و نيز تكليف فرشتگان نظیر تكليف ما انسان ها نيست… آنان داراى ذواتى طاهره و نوريه هستند كه اراده‏ نمى كنند مگر آن چه خدا اراده كرده باشد، و انجام نمى دهند مگر آنچه او مأمورشان كرده باشد، هم چنان كه فرمود: “بَلْ عِبادٌ مُكْرَمُونَ لا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ”،[4] و به همين جهت در عالم فرشتگان جزا و پاداشى نيست، نه ثوابى و نه عقابى، و در حقيقت فرشتگان مكلف به تكاليف تكوينى اند، نه امر و نهى هاى تشريعى، و تكاليف تكوينيشان هم به خاطر اختلافى كه در درجات آنان هست مختلف است.[5] بدیهی است بر همین اساس نیز فرشتگان نباید با هم دیگر اختلاف داشته باشند.

با توجه به مطالبی که در بالا مطرح شد تحقیقاً میان فرشتگان اختلاف به معنای نزاع و جنگ وجود ندارد نهایت این که شاید بتوانیم اختلاف و تفاوت در سلیقه ها را بین آنها بپذیریم.

خداوند در قرآن از جانب پیامبر خاتم (ص) می فرماید: من (پیامبر) از ملأ اعلى (و فرشتگان عالم بالا) به هنگامى كه (درباره آفرينش آدم) مخاصمه مى كردند خبر ندارم‏.‏[6]

بدیهی است اگر منظور از اختصام در آیه همچنان که از احاديث[7] استفاده مى شود، بحث و گفتگوى فرشتگان و سؤال و جواب در بين خودشان باشد نه جدال و كشمكش،[8] می تواند گواه ادعای ما باشد.[9]